Saturday, 14 July 2012
Some links
Wednesday, 4 July 2012
ونڈو وچ سرائیکی
گوگل، ونڈو، فیس بک، ٹویٹر، گوگل ٹرانسلیٹر، انڈرائیڈ ،بلیک بیری تے نوکیا وچ سرائیکی کوں شامل کراوݨ کیتے اسلامیہ یونیورسٹی تے زکریا یونیورسٹی آپݨاں کردار ادا کرن۔
Tuesday, 3 July 2012
کمرشل
سب نیشنل تے ملٹی نیشنل کمپنیاں سرائیکی زبان کوں تسلیم کرن تے ہر قسم دی تحریر،تشہیر تے کسٹومرسروس سندھی،پشتو تے سرائیکی وچ کرن۔
لازمی دا کیا فائدہ
سی ایس ایس وچ اردو لازمی کائنی تاں وَل سکولاں وچ اردو لازمی کرݨ دا کیا جواز ہے؟ پاکستان دے قومی ترانے وچ پنج بند ہوون، پہلا بند پشتو وچ، ݙوجھا بند سرائیکی وچ ، تریجھا بند سندھی وچ، چوتھا بند بلوچی بروہی تے پنجواں چھیکڑی بند پنجابی ہندکواردو وچ ہووے۔
Monday, 2 July 2012
ترائے ترائے زباناں
سندھ تے خیبر پختونخوا دے سکولاں وچ کچی جماعت کنوں اردو ، انگریزی تے سندھی یا پشتو کُل ترائے زباناں لازمی ہن۔ تے اکثر سکول انڳلش میڈیم ہن۔پاکستان دے علاوہ کوئی ٻیا علاقہ ڈسو جتھ ٻالاں کیتے ترائے ترائے زباناں لازمی ہوون۔ بھلا اقوام متحدہ دی صرف مادری زبان وچ تعلیم آلی ڳالھ غلط اے؟جے اقوام متحدہ دی صرف مادری زبان وچ تعلیم آلی ڳالھ غلط اے۔ ترائے زباناں ضروری ھن، تاں پاکستان وچ یونیسیف، یونیسکو تے اقوام متحدہ تے پابندی لاؤ.سندھ وچ پندرھاں ٻولیاں لوکل ہن۔ تہوں سندھی کوں مناسب مقام نی مل سڳیا، اردوانڳریزی نے ایں حقیقت کنوں ناجائزفائدہ چاتا اے۔ لوکل پس ماندہ ہن۔جیویں امریکہ وچ ݙو طبقے ہن، گورے تے کالے۔ جیویں عرب وچ ݙو طبقے ہن، عربی تے عجمی ۔۔۔ پاکستان وچ اردو آلے افضل تے برتر ہن۔ سرائیکی بھان٘ویں جج ہن، بھان٘ویں سید ہن، جج ہن، ڈاکٹر ہن، بھان٘ویں ممبر ہن، غلام ہن۔ جے تائیں تعلیم تے سی ایس ایس وچ سرائیکی لازمی نی تھیندی ، سرائیکی وچ نادرا دا کارڈ جاری نی تھیندا سرائیکی غلام رہسن۔
Sunday, 1 July 2012
بھارت وچ ھندی
جہڑا مقام بھارت وچ ھندی کوں حاصل اے اوں کنوں ودھ اردو کوں ڈیوݨ بالکل مناسب کائنی۔ بھلا چنائی بمبئ حیدرآباد کلکتہ دے سکولاں وچ ھندی لازمی اے؟
ساݙے قومی حقوق
سئیں جسٹس ایس جواد خواجہ سپریم کورٹ آف پاکستان!
١۔ سرائیکی کوں عدالتی زبان ٻݨیدے ہویاں سرائیکی زبان وچ فیصلہ تحریر کرو۔
٢۔ تعلیمی پالسی ݙو ہزار نو دے مطابق علاقائی زباناں لازمی مضمون ہوسن تے ذریعہ تعلیم وی ھوسن۔ سرائیکی بارے عمل کرتے سرائیکی کوں سکولاں کالجاں وچ لازمی کیتا ونڄے تے ذریعہ تعلیم تے ذریعہ امتحان بݨاؤ۔ سرائیکی یونیورسٹی برائے صحت انجینئرنگ سانئس تے فن ٻݨاؤ۔
٣ـ پاکستان دے ہر سرکاری تے نجی ٹی وی چینل تے سرائیکی، سندھی، پشتو ، پنجابی،بلوچی تے اردو کوں ہر روز چار چار گھنٹے ݙتے ونڄن۔
٤۔ نادرا سندھی وچ وی شناختی کارڈ جاری کریندے، سرائیکی وچ وی قومی شناختی کارڈ جاری کرے۔
٥۔ سی ایس ایس سمیت سارے مقابلے دے امتحاناں وچ سرائیکی لازمی آپشنل کیتی ونڄے تے سرائیکی میڈیم امتحانات وی کرائے ونڄن۔
٦۔ سارے وفاقی تے صوبائی محکمیاں تے دفتراں وچ خط و کتابت سرائیکی وچ کیتی ونڄے تے سارے فارم سرائیکی وچ وی چھاپے ونڄن۔
٧۔ پرائمری دے ہر ہر ٻال ، ہر چھوکری تے چھوکرے وچ بھلا ہک مادری زبان دے علاوہ بیاں کتݨیان زباناں سکھݨ, لکھݨ،پڑھݨ، ٻولݨ تے سمجھݨ دی صلاحیت ہوندی ہے؟
نوم چومسکی تے یونیسیف یونیسکو دے مطابق ٻالاں کوں صرف مادری زبان سکھاؤ۔
پاکستان دے متفقہ ١٩٧٣ء دے آئین دی اٹھارویں متفقہ آئینی ترمیم دے سولاں سال د ی مفت تعلیم تے عمل موجودہ نظام وچ ممکن کائنی۔ تعلیم عام کرݨ دی واحد صورت صرف ایہ ہے جو: سکولاں کالجاں وچ سرائیکی تے پشتو کوں سندھی دا متبادل لازمی مضمون بݨاؤ۔ سارے سکول، کالج تے مدرسے صرف ترائے قسماں دے ہوون۔
سرائیکی میڈیم،
پشتومیڈیم،
سندھی میڈیم۔
صرف ہک غیر ملکی زبان چھیویں کنوں شامل نصاب کرو۔
١۔ سرائیکی کوں عدالتی زبان ٻݨیدے ہویاں سرائیکی زبان وچ فیصلہ تحریر کرو۔
٢۔ تعلیمی پالسی ݙو ہزار نو دے مطابق علاقائی زباناں لازمی مضمون ہوسن تے ذریعہ تعلیم وی ھوسن۔ سرائیکی بارے عمل کرتے سرائیکی کوں سکولاں کالجاں وچ لازمی کیتا ونڄے تے ذریعہ تعلیم تے ذریعہ امتحان بݨاؤ۔ سرائیکی یونیورسٹی برائے صحت انجینئرنگ سانئس تے فن ٻݨاؤ۔
٣ـ پاکستان دے ہر سرکاری تے نجی ٹی وی چینل تے سرائیکی، سندھی، پشتو ، پنجابی،بلوچی تے اردو کوں ہر روز چار چار گھنٹے ݙتے ونڄن۔
٤۔ نادرا سندھی وچ وی شناختی کارڈ جاری کریندے، سرائیکی وچ وی قومی شناختی کارڈ جاری کرے۔
٥۔ سی ایس ایس سمیت سارے مقابلے دے امتحاناں وچ سرائیکی لازمی آپشنل کیتی ونڄے تے سرائیکی میڈیم امتحانات وی کرائے ونڄن۔
٦۔ سارے وفاقی تے صوبائی محکمیاں تے دفتراں وچ خط و کتابت سرائیکی وچ کیتی ونڄے تے سارے فارم سرائیکی وچ وی چھاپے ونڄن۔
٧۔ پرائمری دے ہر ہر ٻال ، ہر چھوکری تے چھوکرے وچ بھلا ہک مادری زبان دے علاوہ بیاں کتݨیان زباناں سکھݨ, لکھݨ،پڑھݨ، ٻولݨ تے سمجھݨ دی صلاحیت ہوندی ہے؟
نوم چومسکی تے یونیسیف یونیسکو دے مطابق ٻالاں کوں صرف مادری زبان سکھاؤ۔
پاکستان دے متفقہ ١٩٧٣ء دے آئین دی اٹھارویں متفقہ آئینی ترمیم دے سولاں سال د ی مفت تعلیم تے عمل موجودہ نظام وچ ممکن کائنی۔ تعلیم عام کرݨ دی واحد صورت صرف ایہ ہے جو: سکولاں کالجاں وچ سرائیکی تے پشتو کوں سندھی دا متبادل لازمی مضمون بݨاؤ۔ سارے سکول، کالج تے مدرسے صرف ترائے قسماں دے ہوون۔
سرائیکی میڈیم،
پشتومیڈیم،
سندھی میڈیم۔
صرف ہک غیر ملکی زبان چھیویں کنوں شامل نصاب کرو۔
ساݙی جمہوریت
ویگن وچ ہک چھوکرا سفر کریندا پیا ہائی، اڳلی سیٹ تے ہک چھوکری نقاب وچ ٻیٹھی ہائی۔ سارا راہ او چھوکرا چھوہر کوں شیہاں، بسکٹ، بوتلاں کھاویندا پیویندا ریہا، اڳوں ہک چھوٹا جیہا اݙا پل قمبر آیا تاں
چھوکرے پچھیا، ، ، ، ، ، " ڳنڈھیریاں چُوپیسیں؟ "
چھوکری جواب ݙتا،،، " نہ پتر میݙے ڈند وی کائنی"
۔
۔
۔
۔
۔
۔
۔
۔
ایم این اے، ایم پی اے دے امیدوار جنہاں دی پارٹی دی سندھ یا خیبر پختونخواہ یا پنجاب یے وفاق وچ حکومت ہے۔ ووٹ ݙیوݨ دے بعد وی پچھاہے، لیکن پہلے انہاں کوں آکھو ۔۔ ۔ ۔ ۔ " آپݨے صوبے سندھ یا خیبر پختونخواہ یا پنجاب دے پی سی ایس وچ سرائیکی دا پرچہ شامل کرویسو؟"
۔
۔
ول جواب سݨو۔
ہک ٻئی ڳالھ:
اساں موبائل کمپنیاں کوں ڳزارش کریندیسے جو سرائیکی لکھائی آلے سیٹ وی بݨاؤ۔ نوکیا پشتو وچ ھے سرائیکی وچ کائنی۔ اے تاں کھلی کھلی نا انصافی اے۔ ونڈو، گوگل، فیس بک تے ٹوئٹر کوں وی ارداس ہے سرائیکی کوں شامل کرے۔ ساݙے حکمران ساݙی مدد کر سنڳدے ہن۔
چھوکرے پچھیا، ، ، ، ، ، " ڳنڈھیریاں چُوپیسیں؟ "
چھوکری جواب ݙتا،،، " نہ پتر میݙے ڈند وی کائنی"
۔
۔
۔
۔
۔
۔
۔
۔
ایم این اے، ایم پی اے دے امیدوار جنہاں دی پارٹی دی سندھ یا خیبر پختونخواہ یا پنجاب یے وفاق وچ حکومت ہے۔ ووٹ ݙیوݨ دے بعد وی پچھاہے، لیکن پہلے انہاں کوں آکھو ۔۔ ۔ ۔ ۔ " آپݨے صوبے سندھ یا خیبر پختونخواہ یا پنجاب دے پی سی ایس وچ سرائیکی دا پرچہ شامل کرویسو؟"
۔
۔
ول جواب سݨو۔
ہک ٻئی ڳالھ:
اساں موبائل کمپنیاں کوں ڳزارش کریندیسے جو سرائیکی لکھائی آلے سیٹ وی بݨاؤ۔ نوکیا پشتو وچ ھے سرائیکی وچ کائنی۔ اے تاں کھلی کھلی نا انصافی اے۔ ونڈو، گوگل، فیس بک تے ٹوئٹر کوں وی ارداس ہے سرائیکی کوں شامل کرے۔ ساݙے حکمران ساݙی مدد کر سنڳدے ہن۔
جواز ڈسو
پہلی کنوں انڳریزی لازمی اے تاں ول اردو دا کیا جواز اے؟
پی ٹی وی تے پیمرا دے خلاف ہک رٹ کیتی ونڄے: جو سی ایس ایس وچ اردو لازمی کائنی تاں ول پی ٹی وی تے ٻنھاں چینلاں تے اردو کوں سارا وقت کیوں ݙتا ویندے؟ پاکستان وچ نو زباناں ہن۔ پاکستان دے ہر سرکاری تے نجی ٹی وی چینل تے ہر روز سرائیکی، سندھی تے پشتو کوں چار چار گھنٹے، بلوچی، بروہی، پنجابی، ہندکو، بلتی تے اردو کوں ݙو ݙو گھنٹے ہر روز ݙتے ونڄن۔
پی ٹی وی تے پیمرا دے خلاف ہک رٹ کیتی ونڄے: جو سی ایس ایس وچ اردو لازمی کائنی تاں ول پی ٹی وی تے ٻنھاں چینلاں تے اردو کوں سارا وقت کیوں ݙتا ویندے؟ پاکستان وچ نو زباناں ہن۔ پاکستان دے ہر سرکاری تے نجی ٹی وی چینل تے ہر روز سرائیکی، سندھی تے پشتو کوں چار چار گھنٹے، بلوچی، بروہی، پنجابی، ہندکو، بلتی تے اردو کوں ݙو ݙو گھنٹے ہر روز ݙتے ونڄن۔
تعلیم آسان بݨاؤ
میٹرک تے ایف اے دے ٻالاں تے کتاباں دا ٻہوں ڈھیر ٻوجھ اے۔ کتاباں دا وزن گھٹاؤ۔ تہاݙے بقول اردو تےانگریزی ݙوہیں غیر ملکی زباناں ہن۔ انہاں ݙوہاں زباناں وچوں ہک کوں فوری مُکاؤ۔ ریاضی سائنس آسان بݨاؤ۔ ریاضی تے سائنس سرائیکی زبان وچ وی پڑھائی ویندی پئی ہے۔
Learning-science-and-tolerance with Saraiki poems
١ـ پنجاب وچ سارے سرکاری سکول انگریزی میڈیم ہن،،
٢ـ پنجاب وچ کوئی ہک سرکاری سکول اردو میڈیم کائنی۔۔
٣.ـ اردو بولنڑ تے سکولاں وچ ٻالاں تے جرمانہ لگدے،،،
٤۔ ایں سال کچی دا میتھ وی سکولاں وچ انگریزی میڈیم ہے،،
٥۔ سی ایس ایس وچ اردو لازمی کائنی،،،
٦.. ٻالاں نال دھوکہ نہ کرو،، خدا دا خوف کرو،، سکولاں وچ اردو لازمی دا کوئی جواز کائنی،
٧.. تعلیم وچ اردو اختیاری کرو،،،
خدا دے قہر کنوں ݙرو،،،
٨.. ٻالاں کوں اجنبی زباناں دے عذاب کنوں آزاد کرواؤ،